“BİR UMUT YARDIMLAŞMA DERNEĞİ” TÜZÜĞÜ
DERNEĞİN ADI VE MERKEZİ
Madde 1- Derneğin adı: BİR UMUT YARDIMLAŞMA DERNEĞİ’dir. Derneğin Merkezi İstanbul’dur.
Kısa adı “BİR UMUT DER”dir. Dernek, yurt içinde ve yurt dışında şube açabilir.
Derneğin Amacı ve Bu Amacı Gerçekleştirmek İçin Dernekçe Sürdürülecek Çalışma Konuları ve Biçimleri ile Faaliyet Alanı
Madde 2- İhtiyaç sahiplerine yardım etmek, çevreye ve doğaya faydalı olmaktır. Faaliyetleri sağlık, eğitim ve sosyal destektir. Bu faaliyet alanları hayvanları da kapsamaktadır. Toplumdaki yardıma ihtiyaç duyan canlılara, tamamen bağımsız ve tarafsız yaklaşır.
Dernek, Ülkemizde ve diğer ülkelerde fiziksel ve zihinsel ve bütün engellilere, kimsesiz, yaşlı, dul, yetim, öksüz, sokak çocukları, sokakta kalmış her türlü insanı, yurdundan ayrı kalmış, mültecileri, yolda kalmışları himaye etmek gibi amacı doğrultusunda hizmet eder.
Çevre temizliği ve sağlığı, tarihi, kültürel ve turistik bölge ve eserlerin korunması ve bu eserlerin tekrardan insanlara kazandırmak adına tamirat tadilatlarını yapmak ulusal ve uluslar arası düzeyde çevrenin ve ekolojik dengenin korunmasını sağlamak.
Doğaya, hayvanlara ülkemizde ve diğer ülkelerde insanlardan, kurum ve kuruluşlardan her türlü ayni, maddi ve manevi yardım alır. Meydana gelen afet, savaş ve olağan zamanlarda ihtiyaç sahiplerine temizlik ve sair bütün şartlarda yardım mahiyetinde her türlü insanlara, gıda, giyim, sağlık, eğitim, araç, kira, barınma, evlenme, ev tutma, yuva kurma, iş kurma, konut ve sair bütün alanlarda nakdi ve ayni her türlü maddi ve manevi yardımlarda bulunmak amacıyla kurulmuştur.
Toplumda istihdamı artırmak için her türlü meslek edindirme kursları açmak. Yardımlaşma ve dayanışmanın tesisi ile birlikte kültürel ve ahlaki birliktelikler sağlamak ve toplumun sosyo-ekonomik düzeyinin gelişmesine katkıda bulunmak ve sosyal, kültürel hizmetler sivil toplum faaliyetlerinin etkinleştirilmesi ve geliştirilmesini sağlamak ve bu konuda çalışmalar yapan kişi ve kuruluşlara destek vermek amacı ile kurulmuştur.
Dernekçe Sürdürülecek Çalışma Konuları ve Biçimleri
1- Faaliyetlerinin etkinleştirilmesi ve geliştirilmesi için araştırmalar yapmak,
2- Kurs, seminer, konferans ve panel gibi eğitim çalışmaları düzenlemek,
3- Amacın gerçekleştirilmesi için gerekli olan her türlü bilgi, belge, doküman ve yayınları temin etmek, dokümantasyon merkezi oluşturmak, çalışmalarını duyurmak için amaçları doğrultusunda gazete, dergi, kitap ve bülten gibi yayınlar çıkarmak,
4- Amacın gerçekleştirilmesi için sağlıklı bir çalışma ortamı sağlamak, her türlü teknik araç ve gereci, demirbaş ve kırtasiye malzemelerini temin etmek,
5- Gerekli izinler alınmak şartıyla yardım toplama faaliyetlerinde bulunmak ve yurt içinden ve yurt dışından bağış kabul etmek,
6- Tüzük amaçlarının gerçekleştirilmesi için ihtiyaç duyduğu gelirleri temin etmek amacıyla iktisadi, ticari ve sanayi işletmeler kurmak ve işletmek,
7- Üyelerinin yararlanmaları ve boş zamanlarını değerlendirebilmeleri için lokal açmak, sosyal ve kültürel tesisler kurmak ve bunları tefriş etmek,
8- Üyeleri arasında beşeri münasebetlerin geliştirilmesi ve devam ettirilmesi için yemekli toplantılar, konser, tiyatro, sergi, spor, gezi ve eğlence gibi etkinlikler düzenlemek ve üyelerinin bu tür etkinliklerden yararlanmalarını sağlamak,
9- Dernek faaliyetleri için ihtiyaç duyulan taşınmazları satın almak, kiralamak, kiraya vermek ve taşınmazlar üzerinde ayni hak tesis etmek,
10- Amacın gerçekleştirilmesi için gerek görülmesi durumunda vakıf kurmak, federasyona katılmak veya kurmak, gerekli izin alınarak yurt dışında şube açmak,
11- Gerekli görülen yerlerde şube ve temsilcilikler açmak,
12- Dernek, ilgili resmi kurum ve kuruluşlardan yardım talep edebilir, ilgili mevzuat çerçevesinde yardım alabilir,
13- Dernek amacına uygun olarak benzer amaçlı dernek veya kuruluşlara üye olabilir, iş birliği yapabilir.
14- Gerekli görülen yerlerde sandık kurmak,
15- Derneğin amacı ile ilgili bulunan ve kanunlarla yasaklanmayan alanlarda, diğer derneklerle veya vakıf, sendika ve benzeri sivil toplum kuruluşlarıyla ortak bir amacı gerçekleştirmek için platformlar oluşturmak,
16- Amacın gerçekleştirilmesi için ihtiyaç duyulan ve kanunların yasaklamadığı her türlü faaliyette bulunmak.
17- Öğrencilere eğitim bursu vermek, Sosyal ve ekonomik yardımları kabul ederek, her yaştaki fakir ve kimsesiz çocukların öğrenim masrafları ile yurt dışı eğitim giderlerine yardımcı olup ve gerektiğinde okullara yardımda bulunmak.
18. Türkiye geneli ve yurt dışındaki aynı amaçta faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşları ile istişare ve işbirliği yaparak veya kendi birimleriyle insanlara, sosyal yardım, eğitim, sağlık, beslenme, barınak, sığınak yapmak ve yaşatmak. Diğer yardım kuruluşlarından yardım almak ve yardım vermek. Ülke insanımızın gelir düzeyi ve geçinme şartları hakkında istatistiki bilgi toplama ve insanların mağduriyetini gidermek için çalışmalar yapmak. Ekonomik sıkıntılarını düzeltmek için mücadele ve yardım yapmak. İnsanlarımızın sömürücü ve ezici güçlerle mücadelesi hakkında bilgi ve belge toplamak ve iç ve dış dünyaya duyurmak ve yardımcı olmak.
19. Lüzumu halinde yönetim kurulu kararıyla uygun yerlerde aşevi ve yardım dağıtım ve toplama yerleri açmak. Açılan aşevi ve yardım noktalarında derneğimizin hizmetlerinin yanı sıra çevre halkının da gönüllü olarak yapacakları muhtelif yardımları kabul etmek ve ihtiyaç sahiplerine hizmet ve yardımda bulunmak. Bu gibi yardım vermek isteyenlerin yazılı beyanları ve kimlik bilgileri alınmak kaydıyla geçici veya sürekli ayni ve nakdi yardım ve destekleri kabul edilerek derneğe aşırı yük getirilmeden insani yardımların kabulü ile insanlara yardım ulaştırmak.
20. Dernek hizmetlerini; gönüllü çalışanlarla veya gerekli ve yeterli ücretli personel çalıştırarak yürütür. Diğer sivil toplum kuruluşları, yerel ve merkezi yönetimlerle birlikte projeler hazırlar, gerçekleştirir ve/veya gerçekleştirenlere ayni-nakdi yardımda bulunur.
21. Siyasetçi, sanayici ve işadamları, sanatkâr, sanatçı ve meslek sahipleri ile iletişim ve iş birliği yaparak, eğitim, ekonomi, mesleki ve sosyal hizmetlerde faydalı olabilecekleri alanlarda destek almak veya destek sağlamak kaydıyla toplumsal işbirliğini artırarak, ekonomi ve kalkınma alanda eğitici ve topluma faydalı hizmetler yapmak. Meslek sahibi kişileri istihdam konularında desteklemek.
22. Zararlı alışkanlıkları ve madde bağımlısı olan insanların tedavisi ve topluma kazandırabilmesi için, kamu kurum ve kuruluşları, diğer sivil toplum kuruluşları ile birlikte veya kendi imkanları ile tedavilerine yardımcı olarak destek olmak.
Derneğin Faaliyet Alanı
Dernek, Eğitim, Kültür, Sanat, Çevre, yardım ve dayanışama, Doğa ve tüm Sosyal alanlarda yurt içinde ve yurt dışında faaliyet gösterir.
Üye Olma Hakkı ve Üyelik İşlemleri
Madde 3 - Fiil ehliyetine sahip bulunan ve derneğin amaç ve ilkelerini benimseyerek bu doğrultuda çalışmayı kabul eden ve Mevzuatın öngördüğü koşulları taşıyan her gerçek ve tüzel kişi bu derneğe üye olma hakkına sahiptir. Ancak, yabancı gerçek kişilerin üye olabilmesi için Türkiye’de yerleşme hakkına sahip olması da gerekir. Onursal üyelik için bu koşul aranmaz.
Dernek başkanlığına yazılı olarak yapılacak üyelik başvurusu, dernek yönetim kurulunca en çok otuz gün içinde üyeliğe kabul veya isteğin reddi şeklinde karara bağlanır ve sonuç yazıyla başvuru sahibine bildirilir. Başvurusu kabul edilen üye, bu amaçla tutulacak deftere kaydedilir.
Derneğin asıl üyeleri, derneğin kurucuları ile müracaatları üzerine yönetim kurulunca üyeliğe kabul edilen kişilerdir.
Derneğe maddi ve manevi bakımdan önemli destek sağlamış bulunanlar, yönetim kurulu kararı ile onursal üye olarak kabul edilebilir.
Derneğin şube sayısı üçten fazla olduğunda dernek merkezinde kayıtlı bulunanların üyelik kayıtları şubelere aktarılır. Yeni üyelik müracaatları şubelere yapılır. Üyeliğe kabul ve üyelikten silinme işlemleri şube yönetim kurulları tarafından yapılır ve en çok otuz gün içinde bir yazıyla Genel Merkeze bildirilir.
Üyelikten Çıkma
Madde 4 – Her üye yazılı olarak bildirmek kaydıyla, dernekten çıkma hakkına sahiptir. Üyenin istifa dilekçesi yönetim kuruluna ulaştığı anda çıkış işlemleri sonuçlanmış sayılır. Üyelikten ayrılma, üyenin derneğe olan birikmiş borçlarını sona erdirmez.
Üyelikten Çıkarılma
Madde 5 – Dernek üyeliğinden çıkarılmayı gerektiren haller:
1. Dernek tüzüğüne aykırı davranışlarda bulunmak,
2. Verilen görevlerden sürekli kaçınmak,
3. Yazılı ikazlara rağmen üyelik aidatını altı ay içinde ödememek,
4. Dernek organlarınca verilen kararlara uymamak,
5. Üye olma şartlarını kaybetmiş olmak,
Yukarıda sayılan durumlardan birinin tespiti halinde yönetim kurulu kararı ile üyelikten çıkarılabilir.
Dernekten çıkan veya çıkarılanlar, üye kayıt defterinden silinir ve dernek malvarlığında hak iddia edemez.
Dernek Organları
Madde 6 – Derneğin organları aşağıda gösterilmiştir:
a. Genel kurul,
b. Yönetim kurulu,
c. Denetim kurulu
Zorunlu Olmayan Diğer Organlar
a) Gerek görüldüğünde, genel kurul tarafından zorunlu olmayan organlar kurulabilir. Ancak bu organlara Genel Kurul, Yönetim Kurulu ve Denetleme Kurulunun görev yetki ve sorumlulukları devredilemez.
b) Zorunlu olmayan organların yetki, görev, oluşum ve üye sayısı belirleme yetkisi genel kurul tarafından yönetim kuruluna verilir. Yönetim kurulu verilen yetki çerçevesinde zorunlu olmayan organları ve görevleri belirlenir.
c) Kişi Zorunlu olmayan birden fazla organda görev alınabilir.
Dernek Genel Kurulunun Kuruluş Şekli, Toplanma Zamanı ve Çağrı ve Toplantı Usulü
Madde 7 – Genel kurul, derneğin en yetkili karar organı olup; derneğe kayıtlı üyelerden oluşur. Derneğin şubesinin açılması durumunda ise şube sayısı üçe kadar genel merkez ve şubelerinde kayıtlı üyelerden; şube sayısı üçten fazla olması durumunda ise genel merkezdeki kayıtlı üyeler şubelere nakledilerek şubelerin genel kurullarında seçilecek delegelerden oluşur.
Genel Kurul:
1 - Bu tüzükte belli edilen zamanda olağan,
2 - Yönetim veya denetim kurulunun gerekli gördüğü hallerde veya dernek üyelerinden beşte birinin yazılı isteği üzerine otuz gün içinde olağanüstü toplanır.
Olağan genel kurul, 3 YILDA BİR MAYIS ayı içerisinde, yönetim kurulunca belirlenecek gün ve saatte toplanır.
Genel kurul toplantıya yönetim kurulunca çağrılır.
Yönetim kurulu, genel kurulu toplantıya çağırmazsa; üyelerden birinin başvurusu üzerine sulh hakimi, üç üyeyi genel kurulu toplantıya çağırmakla görevlendirir.
Çağrı Usulü:
Yönetim kurulu, dernek tüzüğüne göre genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesini düzenler. Genel kurula katılma hakkı bulunan üyeler, en az on beş gün önceden, toplantının günü, saati, yeri ve gündemi en az bir gazetede veya derneğin internet sayfasında ilan edilmek, yazılı olarak bildirilmek, üyenin bildirdiği elektronik posta adresine ya da iletişim numarasına mesaj gönderilmek veya mahalli yayın araçları kullanılmak suretiyle toplantıya çağrılır. Bu çağrıda, çoğunluk sağlanamaması halinde yapılmazsa, ikinci toplantının hangi gün, saat ve yerde yapılacağı da belirtilir. İlk toplantı ile ikinci toplantı arasındaki süre yedi günden az, altmış günden fazla olamaz.
Toplantı, çoğunluk sağlanamaması sebebinin dışında başka bir nedenle geri bırakılırsa, bu durum geri bırakma sebepleri de belirtilmek suretiyle ilk toplantı çağrı usulüne uygun olarak üyelere duyurulur. İkinci toplantının geri bırakma tarihinden itibaren en geç altı ay içinde yapılması zorunludur. Üyeler ikinci toplantıya, birinci fıkrada belirtilen esaslara göre yeniden çağrılır.
Genel kurul toplantısı bir defadan fazla geri bırakılamaz.
Toplantı Usulü:
Genel kurul, katılma hakkı bulunan üyelerin salt çoğunluğunun, tüzük değişikliği ve derneğin feshi hallerinde ise üçte ikisinin katılımıyla toplanır. Çoğunluk sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.
Genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesi toplantı yerinde hazır bulundurulur.
Toplantı yerine girecek üyelerin resmi makamlarca verilmiş kimlik belgeleri, yönetim kurulu üyeleri veya yönetim kurulunca görevlendirilecek görevliler tarafından kontrol edilir. Üyeler, yönetim kurulunca düzenlenen listedeki adları karşısına imza koyarak toplantı yerine girerler.
Toplantı yeter sayısı sağlanmışsa durum bir tutanakla tespit edilir ve toplantı yönetim kurulu başkanı veya görevlendireceği yönetim kurulu üyelerinden biri tarafından açılır. Toplantı yeter sayısı sağlanamaması halinde de yönetim kurulunca bir tutanak düzenlenir.
Açılıştan sonra, toplantıyı yönetmek üzere bir başkan ve yeteri kadar başkan vekili ile yazman seçilerek divan heyeti oluşturulur.
Dernek organlarının seçimi için yapılacak oylamalarda, oy kullanan üyelerin divan heyetine kimliklerini göstermeleri ve hazırun listesindeki isimlerinin karşılarını imzalamaları zorunludur.
Toplantının yönetimi ve güvenliğinin sağlanması divan başkanına aittir.
Genel kurulda, yalnızca gündemde yer alan maddeler görüşülür. Ancak toplantıda hazır bulunan üyelerin onda biri tarafından görüşülmesi yazılı olarak istenen konuların gündeme alınması zorunludur.
Genel kurulda her üyenin bir oy hakkı vardır; üye oyunu şahsen kullanmak zorundadır. Onursal üyeler genel kurul toplantılarına katılabilir ancak oy kullanamazlar. Tüzel kişinin üye olması halinde, tüzel kişinin yönetim kurulu başkanı veya temsille görevlendireceği kişi oy kullanır.
Toplantıda görüşülen konular ve alınan kararlar bir tutanağa yazılır ve divan başkanı ile yazmanlar tarafından birlikte imzalanır. Toplantı sonunda, tutanak ve diğer belgeler yönetim kurulu başkanına teslim edilir. Yönetim kurulu başkanı bu belgelerin korunmasından ve yeni seçilen kurulun yedi gün içinde teslim etmesinden sorumludur.
Genel Kurulun Oy Kullanma ve Karar Alma Usul ve Şekilleri
Madde 8 – Genel kurulda, aksine karar alınmamışsa, oylamalar açık olarak yapılır.
Açık oylamada, genel kurul başkanının belirteceği yöntem uygulanır.
Gizli oylama yapılacak olması durumunda ise, toplantı başkanı tarafından mühürlenmiş kâğıtlar veya oy pusulaları üyeler tarafından gereği yapıldıktan sonra içi boş bir kaba atılır ve oy vermenin bitiminden sonra açık döküm yapılarak sonuç belirlenir.
Genel kurul kararları, toplantıya katılan üyelerin salt çoğunluğuyla alınır. Şu kadar ki, tüzük değişikliği ve derneğin feshi kararları, ancak toplantıya katılan üyelerin üçte iki çoğunluğuyla alınabilir.
Toplantısız veya Çağrısız Alınan Kararlar
Bütün üyelerin bir araya gelmeksizin yazılı katılımıyla alınan kararlar ile dernek üyelerinin tamamının bu tüzükte yazılı çağrı usulüne uymaksızın bir araya gelerek aldığı kararlar geçerlidir. Bu şekilde karar alınması olağan genel toplantı yerine geçmez.
Genel Kurulun Görev ve Yetkileri
Madde 9 – Aşağıda yazılı hususlar genel kurulca görüşülüp karara bağlanır:
1. Dernek organlarının seçilmesi,
2. Dernek tüzüğünün değiştirilmesi,
3. Yönetim ve denetim kurulları raporlarının görüşülmesi ve yönetim kurulunun ibrası,
4. Yönetim kurulunca hazırlanan bütçenin görüşülüp aynen veya değiştirilerek kabul edilmesi,
5- Derneğin diğer organlarının denetlenmesi ve gerek görüldüğünde haklı sebeplerle onların görevden alınması,
6- Üyeliğin reddi veya üyelikten çıkarma hakkında verilen yönetim kurulu kararlarına karşı yapılan itirazların incelenmesi ve karara bağlanması,
7- Dernek için gerekli olan taşınmaz malların satın alınması veya mevcut taşınmaz malların satılması hususunda yönetim kuruluna yetki verilmesi,
8- Yönetim kurulunca dernek çalışmaları ile ilgili olarak hazırlanacak yönetmelikleri inceleyip aynen veya değiştirilerek onaylanması,
9- Dernek yönetim ve denetim kurullarının kamu görevlisi olmayan başkan ve üyelerine verilecek ücret ile her türlü ödenek, yolluk ve tazminatlar ile dernek hizmetleri için görevlendirilecek üyelere verilecek gündelik ve yolluk miktarlarının tespit edilmesi,
10- Derneğin federasyona katılması ve ayrılması kararlarının alınması,
11- Derneğin şubelerinin açılmasının kararlaştırılması ve açılacak şubelerle ilgili işlemlerin yürütülmesi hususunda yönetim kuruluna yetki verilmesi.
12- Derneğin uluslararası faaliyette bulunması, yurt dışındaki dernek ve kuruluşlara üye olarak katılması veya ayrılması,
13- Derneğin vakıf kurması,
14- Derneğin fesih edilmesi,
15- Yönetim kurulunun diğer önerilerinin incelenip karara bağlanması,
16- Derneğin en yetkili organı olarak derneğin diğer bir organına verilmemiş olan işlerin görülmesi ve yetkilerin kullanılması,
17- Mevzuatta genel kurula yapılması belirtilen diğer görevlerin yerine getirilmesi
Yönetim Kurulunun Teşkili, Görev ve Yetkileri
Madde 10 – Yönetim Kurulu ONBİR (11) asıl ve ONBİR (11) yedek üye olarak genel kurulca seçilir.
Yönetim kurulu, seçimden sonraki ilk toplantısında bir kararla görev bölüşümü yaparak başkan, başkan yardımcısı, sekreter, sayman ve üye belirler.
Yönetim kurulu, tüm üyelerin haber edilmesi şartıyla her zaman toplantıya çağrılabilir.
Üye tam sayısının yarısından bir fazlasının hazır bulunması ile toplanır. Kararlar, toplantıya katılan üye tam sayısının salt çoğunluğu ile alınır.
Yönetim kurulu asıl üyeliğinde istifa veya başka sebeplerden dolayı boşalma olduğu takdirde yedek üyelerden sıralamaya bakmaksızın her hangi birinin göreve çağrılması mecburidir.
Yönetim Kurulunun Görev ve Yetkileri
Yönetim kurulu aşağıdaki hususları yerine getirir:
1- Derneği temsil etmek veya bu hususta kendi üyelerinden birine veya bir üçüncü kişiye yetki vermek,
2- Gelir ve gider hesaplarına ilişkin işlemleri yapmak ve gelecek döneme ait bütçeyi hazırlayarak genel kurula sunmak,
3- Derneğin çalışmaları ile ilgili yönetmelikleri hazırlayarak genel kurul onayına sunmak,
4- Genel kurulun verdiği yetki ile taşınmaz mal satın almak, derneğe ait taşınır ve taşınmaz malları satmak, bina veya tesis inşa ettirmek, kira sözleşmesi yapmak, dernek lehine rehin ipotek veya ayni haklar tesis ettirmek,
5- Genel kurulun verdiği yetki ile şube açmaya ilişkin işlemlerin yürütülmesini sağlamak,
6- Derneğin şubelerinin denetlenmesini sağlamak,
7- Gerekli görülen yerlerde temsilcilik açılmasını sağlamak,
8- Genel kurulda alınan kararları uygulamak,
9- Her faaliyet yılı sonunda derneğin işletme hesabı tablosu veya bilanço ve gelir tablosu ile yönetim kurulu çalışmaları açıklayan raporunu düzenlemek, toplandığında genel kurula sunmak,
10- Bütçenin uygulanmasını sağlamak,
11- Derneğe üye alınması veya üyelikten çıkarılma hususlarında karar vermek,
12- Derneğin amacını gerçekleştirmek için yetkisi dâhilinde her çeşit kararı almak ve uygulamak,
13- Mevzuatın kendisine verdiği diğer görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak.
Denetim Kurulunun Teşkili, Görev ve Yetkileri
Madde 11 – Denetim Kurulu, üç asıl ve üç yedek üye olarak genel kurulca seçilir.
Denetim kurulu asıl üyeliğinde istifa veya başka sebeplerden dolayı boşalma olduğu takdirde genel kurulda aldığı oy çokluğu sırasına göre yedek üyelerin göreve çağrılması mecburidir.
Denetim Kurulunun Görev ve Yetkileri
Denetim kurulu; derneğin, tüzüğünde gösterilen amaç ve amacın gerçekleştirilmesi için sürdürüleceği belirtilen çalışma konuları doğrultusunda faaliyet gösterip göstermediğini, defter, hesap ve kayıtların mevzuata ve dernek tüzüğüne uygun olarak tutulup tutulmadığını, dernek tüzüğünde tespit edilen esas ve usullere göre ve bir yılı geçmeyen aralıklarla denetler ve denetim sonuçlarını bir rapor halinde yönetim kuruluna ve toplandığında genel kurula sunar.
Denetim kurulu, gerektiğinde genel kurulu toplantıya çağırır.
Derneğin Gelir Kaynakları
Madde 12 - Derneğin gelir kaynakları aşağıda sayılmıştır.
2- Şube ödentisi: Derneğin genel giderlerini karşılamak üzere şubeler tarafından tahsil edilen üye ödentilerinin %50’si altı ayda bir genel merkeze gönderilir.
3- Gerçek ve tüzel kişilerin kendi isteği ile derneğe yaptıkları bağış ve yardımlar.
4- Dernek tarafından tertiplenen çay ve yemekli toplantı, gezi ve eğlence, temsil, konser, spor yarışması ve konferans gibi faaliyetlerden sağlanan gelirler.
5- Derneğin mal varlığından elde edilen gelirler.
6- Yardım toplama hakkındaki mevzuat hükümlerine uygun olarak toplanacak bağış, yardımlar ve diğer kurum ve kuruluşlardan gelen ayni ve maddi yardımlar. Kurum ve kuruluşlardan gelen hibe kredileri, fonlar. Vakıf, Dernek, Federasyon, konfederasyon, sivil toplum kuruluşları, sendikalar, siyasi partiler vb. tüm Kurum ve kuruluşlardan gelen bütçeler, hibeler, maddi ve ayni yardımlar. Devletin vermiş olduğu bütçeden, yardımlardan faydalanmak.
7- Derneğin, amacını gerçekleştirmek için ihtiyaç duyduğu gelirleri temin etmek amacıyla giriştiği ticari faaliyetlerden elde edilen kazançlar.
8- Diğer gelirler.
Derneğin Defter Tutma Esas ve Usulleri ve Tutulacak Defterler
Madde 13 - Defter tutma esasları;
Dernekte, işletme hesabı esasında defter tutulur. Ancak, yıllık brüt gelirin Dernekler Yönetmeliği’nin 31. Maddesinde belirtilen haddi aşması durumunda takip eden hesap döneminden başlayarak bilanço esasına göre defter tutulur.
Bilanço esasına geçilmesi durumunda, üst üste iki hesap döneminde yukarıda belirtilen haddin altına düşülürse, takip eden yıldan itibaren işletme hesabı esasına dönülebilir.
Derneğin ticari işletmesi açılması durumunda, bu ticari işletme için, ayrıca Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre defter tutulur.
Kayıt Usulü
Derneğin defter ve kayıtları Dernekler Yönetmeliğinde belirtilen usul ve esaslara uygun olarak tutulur.
Tutulacak Defterler
Dernekte, aşağıda yazılı defterler tutulur.
a) İşletme hesabı esasında tutulacak defterler ve uyulacak esaslar aşağıdaki gibidir:
1- Karar Defteri: Yönetim kurulu kararları tarih ve numara sırasıyla bu deftere yazılır ve kararların altı toplantıya katılan üyelerce imzalanır.
2- Üye Kayıt Defteri: Derneğe üye olarak girenlerin kimlik bilgileri, derneğe giriş ve çıkış tarihleri bu deftere işlenir. Üyelerin ödedikleri giriş ve yıllık aidat miktarları bu deftere işlenebilir.
3- Evrak Kayıt Defteri: Gelen ve giden evraklar, tarih ve sıra numarasıyla bu deftere kaydedilir. Gelen evrakın asılları ve giden evrakın kopyaları dosyalanır. Elektronik ortamda gelen ve giden evraklar çıktısı alınmak suretiyle saklanır.
4- İşletme Hesabı Defteri: Dernek adına alınan gelirler ve yapılan giderler açık ve düzenli olarak bu deftere işlenir.
5- Alındı Belgesi Kayıt Defteri: Alındı belgelerinin seri ve sıra numaraları, bu belgeleri alan ve iade edenlerin adı, soyadı ve imzaları ile aldıkları ve iade ettikleri tarihler bu deftere işlenir.
6- Demirbaş Defteri: Derneğe ait demirbaşların edinme tarihi ve şekli ile kullanıldıkları veya verildikleri yerler ve kullanım sürelerini dolduranların kayıttan düşürülmesi bu deftere işlenir.
Alındı Belgesi Kayıt Defteri ile Demirbaş Defterinin tutulması zorunlu değildir.
b) Bilanço esasında tutulacak defterler ve uyulacak esaslar aşağıdaki gibidir:
1-(a) bendinin 1, 2 ve 3 üncü alt bentlerinde kayıtlı defterler bilanço esasında defter tutulması durumunda da tutulur.
2- Yevmiye Defteri ve Büyük Defter: Bu defterlerin tutulma usulü ile kayıt şekli Vergi Usul Kanunu ile bu Kanununun Maliye Bakanlığınca verdiği yetkiye istinaden yayımlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri esaslarına göre yapılır.
Defterlerin Tasdiki
Dernekte, tutulması zorunlu olan defterler (Büyük Defter hariç), kullanmaya başlamadan önce il dernekler müdürlüğüne veya notere tasdik ettirilir. Bu defterlerin kullanılmasına sayfaları bitene kadar devam edilir ve defterlerin ara tasdiki yapılmaz. Ancak, bilanço esasına göre tutulan Yevmiye Defteri’nin kullanılacağı yıldan önce gelen son ayda, her yıl yeniden tasdik edilmesi zorunludur.
Gelir Tablosu ve Bilanço Düzenlenmesi
İşletme hesabı esasına göre kayıt tutulması durumunda yıl sonlarında (31 Aralık) Dernekler Yönetmeliği EK-16’da belirtilen “İşletme Hesabı Tablosu” düzenlenir. Bilanço esasında defter tutulması durumunda ise, Maliye Bakanlığınca yayımlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri esas alınarak bilanço ve gelir tablosu düzenlenir.
Derneğin Gelir ve Gider İşlemleri
Madde 14 - Gelir ve gider belgeleri;
Dernek gelirleri, (Dernekler Yönetmeliği EK-17’de örneği bulunan) “Alındı Belgesi” ile tahsil edilir. Dernek gelirlerinin bankalar aracılığı ile tahsili halinde banka tarafından düzenlenen dekont veya hesap özeti gibi belgeler alındı belgesi yerine geçer.
Dernek giderleri ise fatura, perakende satış fişi, serbest meslek makbuzu gibi harcama belgeleri ile yapılır. Ancak derneğin, Gelir Vergisi Kanununun 94’üncü maddesi kapsamında bulunan ödemeleri için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre gider pusulası, bu kapsamda da bulunmayan ödemeleri için (Dernekler Yönetmeliği EK-13’te örneği bulunan) “Gider Makbuzu” veya “Banka Dekontu” gibi belgeler harcama belgesi olarak kullanılır.
Dernek tarafından kişi, kurum veya kuruluşlara yapılacak bedelsiz mal ve hizmet teslimleri (Dernekler Yönetmeliği EK-14’te örneği bulunan) “Ayni Yardım Teslim Belgesi” ile yapılır. Kişi, kurum veya kuruluşlar tarafından derneğe yapılacak bedelsiz mal ve hizmet teslimleri ise (Dernekler Yönetmeliği EK-15’te örneği bulunan) “Ayni Bağış Alındı Belgesi” ile kabul edilir.
Bu belgeler; Ek-13, Ek-14 ve Ek-15’te gösterilen biçim ve ebatta, müteselsil seri ve sıra numarası taşıyan, kendinden karbonlu elli asıl ve elli koçan yaprağından meydana gelen ciltler veya elektronik sistemler ve yazı makineleri aracılığıyla yazdırılacak form veya sürekli form şeklinde bastırılır. Form veya sürekli form şeklinde bastırılacak belgelerin, belirtilen nitelikte olması zorunludur.
Alındı Belgeleri
Dernek gelirlerinin tahsilinde kullanılacak “Alındı Belgeleri” (Dernekler Yönetmeliği EK-17’de gösterilen biçim ve ebatta) yönetim kurulu kararıyla, matbaaya bastırılır.
Alındı belgelerinin bastırılması ve kontrolü, matbaadan teslim alınması, deftere kaydedilmesi, eski ve yeni saymanlar arasında devir teslimi ve kullanılacak kişilere zimmetle teslimi ile ilgili hususlarda alındı belgelerinin kullanımına ve toplanılan gelirlerin teslimine ilişkin hususlarda Dernekler Yönetmeliğinin ilgili hükümlerine göre hareket edilir.
Yetki Belgesi
Yönetim kurulu asil üyeleri hariç, dernek adına gelir tahsil edecek kişi veya kişiler, yönetim kurulu kararı ile belirlenir. Yönetim kurulu kararı ile gelir tahsil edecek kişilerin açık kimliği, imzası ve fotoğraflarını ihtiva eden (Dernekler Yönetmeliği EK-19’da yer alan) “Yetki Belgesi” dernek tarafından üç nüsha olarak düzenlenerek, yönetim kurulu başkanınca onaylanır. Yetki belgelerinin birer sureti dernekler birimine verilir.
Yetki Belgelerinin Süresi Süresi biten yetki belgeleri, yönetim kurulu tarafından en çok bir yıl olarak belirlenir. Süresi dolan yetki belgeleri geçersiz sayılır. Yetki belgesinin süresinin dolmasından veya adına yetki belgesi düzenlenen kişinin görevinden ayrılmasından önce yeni bir yetki belgesi düzenlenemez. Ancak, adı geçen kişinin görevinden ayrılmasından sonra yeni bir belge düzenlenebilir. Ayrıca, eski yetki belgesi yönetim kurulu kararı ile iptal edilir.
Gelir ve Gider Belgelerinin Saklama Süresi
Defterler hariç olmak üzere, dernek tarafından kullanılan alındı belgeleri, harcama belgeleri ve diğer belgeler özel kanunlarda belirtilen süreler saklı kalmak üzere, kaydedildikleri defterlerdeki sayı ve tarih düzenine uygun olarak 5 yıl süreyle saklanır.
Beyannamenin Verilmesi
Madde 15 - Derneğin, bir önceki yıla ait faaliyetleri ile gelir ve gider işlemlerinin yıl sonu itibarıyla sonuçlarına ilişkin (Dernekler Yönetmeliği EK-21’de sunulan) “Dernek Beyannamesi” dernek yönetim kurulu tarafından onaylandıktan sonra, her takvim yılının ilk dört ayı içinde dernek başkanı tarafından ilgili mülki idare amirliğine verilir.
Bildirim Yükümlülüğü
Madde 16 – Mülki amirliğe yapılacak bildirimler;
Genel Kurul Sonuç Bildirimi
Olağan veya olağanüstü genel kurul toplantılarını izleyen otuz gün içinde, yönetim ve denetim kurulları ile diğer organlara seçilen asıl ve yedek üyeleri içeren (Dernekler Yönetmeliği Ek-3’te yer alan) Genel Kurul Sonuç Bildirimi mülki idare amirliğine verilir.
Genel kurul toplantısında tüzük değişikliği yapılması halinde; genel kurul sonuç bildirimi ekinde tüzüğün değişen maddelerinin eski ve yeni şekli, her sayfası yönetim kurulu üyelerinin salt çoğunluğunca imzalanmış dernek tüzüğünün son şekli, bu fıkrada belirtilen süre içinde bir yazı ekinde mülki idare amirliğine verilir.
Taşınmazların Bildirilmesi
Derneğin edindiği taşınmazlar tapuya tescilinden itibaren otuz gün içinde (Dernekler Yönetmeliği Ek-26’da sunulan) “Taşınmaz Mal Bildirimi”ni doldurmak suretiyle mülki idare amirliğine bildirilir.
Yurtdışından Yardım Alma Bildirimi
Dernek tarafından, yurtdışından yardım alınacak olması durumunda yardım alınmadan önce (Dernekler Yönetmeliği EK-4’te belirtilen) “Yurtdışından Yardım Alma Bildirimi” doldurup mülki idare amirliğine bildirimde bulunulur.
Nakdi yardımların bankalar aracılığıyla alınması ve kullanılmadan önce bildirim şartının yerine getirilmesi zorunludur.
Değişikliklerin Bildirilmesi
Derneğin yerleşim yerinde meydana gelen değişiklik (Dernekler Yönetmeliği EK-24’te belirtilen) “Yerleşim Yeri Değişiklik Bildirimi”; genel kurul toplantısı dışında dernek organlarında meydana gelen değişiklikler (Dernekler Yönetmeliği EK-25’te belirtilen) “Dernek Organlarındaki Değişiklik Bildirimi” doldurulmak suretiyle, değişikliği izleyen otuz gün içinde mülki idare amirliğine bildirilir.
Dernek tüzüğünde yapılan değişiklikler de tüzük değişikliğinin yapıldığı genel kurul toplantısını izleyen otuz gün içinde, genel kurul sonuç bildirimi ekinde mülki idare amirliğine bildirilir.
Derneğin İç Denetimi
Madde 17 – Derneğin iç denetimi, dernek tüzüğünde belirtilen esas ve usullere göre yönetim kurulu ve denetim kurulu tarafından iç denetim yapılabileceği gibi, bağımsız denetim kuruluşlarına da denetim yaptırılabilir.
Genel kurul, yönetim kurulu veya denetim kurulu tarafından da denetim yapılabilir.
Denetim kurulu tarafından en geç yılda bir defa derneğin denetimi gerçekleştirilir.
Genel kurul ya da yönetim kurulu tarafından gerek görüldüğünde bağımsız denetim kuruluşlarına denetim yaptırılabilir.
Derneğin Borçlanma Usulleri
Madde 18 – Dernek amacını gerçekleştirmek ve faaliyetlerini yürütebilmek için ihtiyaç duyulması halinde yönetim kurulu kararı ile borçlanma yapabilir.
Bu borçlanma kredili mal ve hizmet alımı konularında olabileceği gibi nakit olarak da yapılabilir. Ancak bu borçlanma, derneğin gelir kaynakları ile karşılanamayacak miktarlarda ve derneği ödeme güçlüğüne düşürecek nitelikte yapılamaz.
Derneğin Şubelerinin Kuruluşu
Madde 19- Dernek, gerekli görülen yerlerde genel kurul kararıyla şube açabilir. Bu amaçla dernek yönetim kurulunca yetki verilen en az üç kişilik kurucular kurulu, Dernekler Yönetmeliği'nde belirtilen şube kuruluş bildirimini ve gerekli belgeleri, şube açılacak yerin en büyük mülki amirliğine verir.
Şubelerin Görev ve Yetkileri
Madde 20- Şubeler, tüzel kişiliği olamayan, dernek amaç ve hizmet konuları doğrultusunda özerk faaliyetlerde bulunmakla görev ve yetkili, tüm işlemlerinden doğan alacak ve borçlarından ötürü kendisinin sorumlu olduğu dernek iç örgütüdür.
Şubelerin Organları ve Şubelere Uygulanacak Hükümler
Madde 21- Şubenin organları, genel kurul, yönetim kurulu ve denetim kurulu’dur.
Genel kurul, şubenin kayıtlı üyelerinden oluşur. Yönetim kurulu, yedi asıl ve yedi yedek, denetim kurulu ise üç asıl ve üç yedek üye olarak şube genel kurulunca seçilir.
Bu organların görev ve yetkileri ile bu tüzükte yer alan dernekle ilgili diğer hükümler, mevzuatın öngördüğü çerçevede şube’de de uygulanır.
Şubelerin Genel Kurullarının Toplanma Zamanı ve Genel Merkez Genel Kurulunda Nasıl Temsil Edileceği
Madde 22 – Şubeler, genel kurul olağan toplantılarını genel merkez genel kurulu toplantısından en az iki ay önce bitirmek zorundadırlar.
Şubelerin olağan genel kurulu, 3 yılda bir, OCAK ayı içerisinde, şube yönetim kurulunca belirlenecek gün ve yer ve saatte toplanır.
Şubeler, genel kurul sonuç bildiriminin bir örneğini toplantının yapıldığı tarihi izleyen otuz gün içinde mülki idare amirliğine ve dernek genel merkezine bildirmek zorundadırlar.
Şubeler, şube sayısı üçe kadar genel merkez genel kurulunda tüm üyelerin doğrudan katılımı ile şube sayısı üçten fazla olması durumunda ise, şubede kayıtlı her elli (50) üye için bir (1), arta kalan üye sayısı 20’den fazla ise bu üyeler içinde bir delege seçilir ve bu genel kurulunda seçilecek delegeler aracılığı ile genel merkez genel kuruluna katılma hakkına sahiptir.
Genel merkez genel kuruluna en son şube genel kurulunda seçilen delegeler katılır. Genel merkez genel kuruluna katılacak şube delegelerinin isim listesi şube genel kurulunu takiben, ancak sürede en azından seçilmişlerin süresince oy kullanamazlar.
Şubelerin yönetim ve denetim kurullarında görevli olanlar genel merkez yönetim veya denetim kuruluna seçildiklerinde şubedeki görevinden ayrılırlar.
Temsilcilik Açma
Madde 23- Dernek, gerekli gördüğü yerlerde dernek faaliyetlerini yürütmek amacıyla yönetim kurulu kararıyla temsilcilik açabilir. Temsilciliğin adresi, yönetim kurulu kararıyla temsilci olarak görevlendirilen kişi veya kişiler tarafından o yerin mülki idare amirliğine yazılı olarak bildirilir. Temsilcilik, dernek genel kurulunda temsil edilmez. Şubeler temsilcilik açamazlar.
Tüzüğün Ne Şekilde Değiştirileceği
Madde 24- Tüzük değişikliği genel kurul kararı ile yapılabilir.
Genel kurulda tüzük değişikliği yapılabilmesi için genel kurula katılma ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin 2/3 çoğunluğu aranır. Çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.
Tüzük değişikliği için gerekli olan karar çoğunluğu toplantıya katılan ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin oylarının 2/3’üdür. Genel kurulda tüzük değişikliği oylaması açık olarak yapılır.
Derneğin Feshi ve Mal Varlığının Tasfiye Şekli
Madde 25- Genel kurul, her zaman derneğin feshine karar verebilir.
Genel kurulda fesih konusunun görüşülebilmesi için genel kurula katılma ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin 2/3 çoğunluğu aranır. Çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.
Fesih kararının alınabilmesi için gerekli olan karar çoğunluğu toplantıya katılan ve oy kullanma hakkı bulunan üyelerin oylarının 2/3’üdür. Genel kurulda fesih kararı oylaması açık olarak yapılır.
Tasfiye İşlemleri
Genel kurulca fesih kararı verildiğinde, derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi son yönetim kurulu üyelerinden oluşan tasfiye kurulunca yapılır. Bu işlemlere, feshe ilişkin genel kurul kararının alındığı veya kendiliğinden sona erme halinin kesinleştiği tarihten itibaren başlanır. Tasfiye süresi içinde bütün işlemlerde dernek adında “Tasfiye Halinde Bir Umut Yardımlaşma Derneği Derneği” ibaresi kullanılır.
Tasfiye kurulu, mevzuata uygun olarak derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi işlemlerini baştan sonuna kadar tamamlamakla görevli ve yetkilidir. Bu kurul, önce derneğin hesaplarını inceler. İnceleme esnasında derneğe ait defterler, alındı belgeleri, harcama belgeleri, tapu ve banka kayıtları ile diğer belgelerin tespiti yapılarak mali ve yükümlülükleri bir tutanağa bağlanır. Tasfiye işlemleri sırasında derneğin alacaklılarına çağrıda bulunulur ve varsa malları paraya çevrilerek alacaklılara ödenir. Derneğin alacaklılarının alacakları karşılanmadan mal ve hakları devredilemez. Alacakların tahsil edilmesinden sonra kalan tüm para, mal ve hakları, genel kurulda belirlenen yere devredilir. Genel kurulda, devredilecek yer belirlenmemişse, derneğin bulunduğu ildeki amacı en yakın ve fesih edildiği tarihte en fazla üyeye sahip derneğe devredilir.
Tasfiye işlemleri tamamlandığında, tasfiye kurulu tarafından durumu bir yazı ile dernek merkezinin bulunduğu yerin mülki idare amirliğine bildirilir ve bu yazıya tasfiye tutanağının da eklenmesi zorunludur.
Hüküm Eksikliği
Madde 26- Bu tüzükte belirtilmemiş hususlarda Dernekler Kanunu, Türk Medeni Kanunu ve bu kanunlara atfen çıkartılmış olan Dernekler Yönetmeliği ve ilgili diğer mevzuatın dernekler hakkındaki hükümleri uygulanır.
Geçici Madde 1- İlk genel kurulda dernek organları oluşturulana kadar, derneği temsil edecek ve dernekle ilgili iş ve işlemleri yürütecek olan geçici yönetim kurulu üyeleri aşağıda belirtilmiştir.